Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Uczeń:

– podaje kryteria podziału chemii na organicznąi nieorganiczną

– określa, czym zajmuje się chemiaorganiczna

– definiuje pojęcie węglowodory

– wymienia naturalne źródła węglowodorów

– stosuje zasady BHP w pracy z gazem ziemnym oraz produktami przeróbki ropy naftowej

– opisuje budowę i występowanie metanu

– podaje wzory sumarycznyi strukturalny metanu

– opisuje właściwości fizyczne i chemiczne metanu

– opisuje, na czym polegają spalaniecałkowite i niecałkowite

– zapisuje równania reakcji spalania całkowitego i niecałkowitego metanu

– definiuje pojęcie szereg homologiczny

– podaje wzory sumarycznei strukturalne etenu i etynu

– opisuje najważniejszewłaściwości etenu i etynu

– definiuje pojęcia: polimeryzacja,monomeri polimer

– opisuje najważniejszezastosowania etenu i etynu

– definiuje pojęcia węglowodory nasyconei węglowodory nienasycone

– klasyfikuje alkany do węglowodorównasyconych,  a alkeny i alkiny do nienasyconych

– określa wpływ węglowodorównasyconych i nienasyconych na wodę bromową (lub rozcieńczony roztwór manganianu(VII) potasu)

– podaje wzory ogólne szeregów homologicznych alkanów,alkenów i alkinów

– przyporządkowuje danywęglowodór do odpowiedniego szeregu homologicznego

– odróżnia wzór sumaryczny od wzorówstrukturalnego i półstrukturalnego

– zapisuje wzory sumarycznei nazwyalkanu, alkenu ialkinu o podanej liczbie atomów węgla(do pięciuatomów węgla w cząsteczce)

– zapisujewzory strukturalne i półstrukturalne (proste przykłady) węglowodorów

Uczeń:

– wyjaśnia pojęcie szereg homologiczny

– podaje zasady tworzenia nazw alkenów i alkinów na podstawie nazw alkanów

– zapisuje wzory sumaryczne, strukturalne i półstrukturalne oraz podaje nazwyalkanów, alkenów i alkinów

– buduje model cząsteczki metanu,etenu, etynu

– wyjaśnia różnicę między spalaniem całkowitym a niecałkowitym

– opisuje właściwości fizyczne oraz chemiczne (spalanie) metanu, etanu, etenu i etynu

– zapisuje i odczytuje równaniareakcjispalania metanu, etenu ietynu

– podaje sposoby otrzymywaniaetenu i etynu

– porównuje budowę etenu i etynu

– wyjaśnia, na czym polegająreakcje przyłączania  i polimeryzacji

– wyjaśnia, jak doświadczalnie odróżnićwęglowodory nasycone od nienasyconych

– określa, od czego zależąwłaściwości węglowodorów

– wykonuje proste obliczeniadotyczące węglowodorów

Uczeń:

– tworzy wzór ogólny szeregu homologicznego alkanów (na podstawie wzorów trzech kolejnych alkanów)

–proponuje, jak doświadczalniewykryć produkty spalania węglowodorów

– zapisuje równania reakcjispalania całkowitego i niecałkowitego alkanów, alkenów, alkinów

– zapisuje równania reakcjiotrzymywania etenu i etynu

– odczytuje podane równaniareakcji chemicznej

– zapisuje równania reakcjietenui etynu z bromem, polimeryzacjietenu

– opisuje rolę katalizatora w reakcji chemicznej

– wyjaśnia zależność między długością łańcucha węglowego a właściwościami (np. stanem skupienia, lotnością, palnością) alkanów

– wyjaśnia, co jest przyczynąwiększej reaktywności chemicznej węglowodorów nienasyconych w porównaniu z węglowodorami nasyconymi

– opisuje właściwości i zastosowania polietylenu

– projektuje doświadczenie chemiczne umożliwiające odróżnienie węglowodorów nasyconych od nienasyconych

– opisuje przeprowadzanedoświadczenia chemiczne

Uczeń:

– dokonuje analizy właściwościwęglowodorów

– wyjaśnia wpływ wiązaniawielokrotnego w cząsteczce węglowodoru na jego reaktywność chemiczną

– zapisuje równania reakcjiprzyłączania(np. bromowodoru, wodoru, chloru) do węglowodorów zawierających wiązanie wielokrotne

– określa produkty polimeryzacjietynu

– projektujedoświadczenia chemiczne

– stosuje zdobytą wiedzęw złożonych zadaniach

Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Uczeń:

– dowodzi, że alkohole, kwasykarboksylowe, estry, aminy, aminokwasy są pochodnymi węglowodorów

– opisuje budowę pochodnychwęglowodorów (grupa węglowodorowa + grupa funkcyjna)

– wymienia pierwiastki chemiczne wchodzącew skład pochodnych węglowodorów

– klasyfikuje daną substancjęorganiczną do odpowiedniej grupy związków chemicznych

– określa, co to jest grupa funkcyjna

– zaznacza grupyfunkcyjne w alkoholach, kwasach karboksylowych, estrach, aminach i aminokwasach i podaje ich nazwy

– zapisuje wzory ogólne alkoholi,kwasów karboksylowych i estrów

– zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne prostychalkoholimonohydroksylowychikwasówkarboksylowych (do 2 atomów węgla w cząsteczce)oraz tworzy ichnazwy

– zaznacza we wzorze kwasukarboksylowego resztę kwasową

– określa, co to są nazwyzwyczajowe i systematyczne

– wymienia reguły tworzenia nazwsystematycznych związków organicznych

– podaje nazwy zwyczajoweomawianych kwasów karboksylowych (mrówkowy, octowy)

– opisuje najważniejszewłaściwości metanolu, etanolu, glicerolu oraz kwasów etanowegoi metanowego

– zapisuje równanie reakcji spalania metanolu

– opisuje podstawowe zastosowaniaetanolu i kwasu etanowego

– dokonuje podziału alkoholi na monohydroksylowe, polihydroksyloweoraz kwasówkarboksylowych na nasycone i nienasycone

– określa, co to są alkoholepolihydroksylowe

– wymienia dwa najważniejszekwasy tłuszczowe

– opisuje właściwości długołańcuchowych kwasów karboksylowych (kwasówtłuszczowych: stearynowego i oleinowego)

– definiuje pojęcie mydła

– wymienia związki chemiczne, będące substratamireakcjiestryfikacji

– definiuje pojęcie estry

– wymienia przykłady występowaniaestrów w przyrodzie

– opisuje zagrożenia związane zalkoholami (metanol, etanol)

– zna toksyczne właściwości poznanych substancji

– określa, co to są aminy i aminokwasy

– podaje przykłady występowania amin i aminokwasów

Uczeń:

– zapisuje nazwy i wzory omawianych grup funkcyjnych

– zapisuje wzory i wymienianazwy alkoholi

– zapisuje wzory sumaryczny i strukturalny glicerolu

– uzasadnia stwierdzenie, że alkohole i kwasy karboksylowe tworząszeregi homologiczne

– podaje odczyn roztworu alkoholu

– opisuje fermentację alkoholową

– zapisuje równania reakcjispalania etanolu

– podaje przykłady kwasów organicznych występujących w przyrodzie i wymienia ich zastosowania

– tworzy nazwy prostych kwasów karboksylowych (do 5 atomów węgla w cząsteczce) oraz zapisuje ich wzory sumaryczne i strukturalne

– podaje właściwości kwasówmetanowego (mrówkowego) i etanowego (octowego)

– omawia dysocjację jonową kwasówkarboksylowych

– zapisuje równania reakcjispalania, reakcjidysocjacji jonowej, reakcji z: metalami, tlenkami metali i zasadami kwasów metanowegoi etanowego

– podaje nazwy soli pochodzącychod kwasów metanowego i etanowego

– podaje nazwy wyższych kwasów karboksylowych

– zapisuje wzory sumaryczne kwasówpalmitynowego, stearynowego i oleinowego

– opisuje, jak doświadczalnieudowodnić, że dany kwas karboksylowy jest kwasem nienasyconym

– podaje przykłady estrów

– tworzy nazwy estrów pochodzących od podanych nazw kwasów i alkoholi (proste przykłady)

– wyjaśnia, na czym polega reakcja estryfikacji

– określa sposób otrzymywania wskazanego estru,np. octanu etylu

– wymienia właściwości fizyczne octanuetylu

– opisuje budowę i właściwości aminna przykładzie metyloaminy

– zapisuje wzór najprostszej aminy

– opisuje negatywne skutki działania etanolu na organizm ludzki

– zapisuje obserwacje dowykonywanych doświadczeń chemicznych

Uczeń:

– wyjaśnia, dlaczego alkohol etylowy wykazuje odczyn obojętny

– wyjaśnia, w jaki sposób tworzy się nazwę systematycznąglicerolu

– zapisuje równania reakcjispalania alkoholi

– podaje nazwy zwyczajowe i systematyczne kwasów karboksylowych

– wyjaśnia, dlaczego wyższe kwasykarboksylowe nazywa się kwasami tłuszczowymi

– porównuje właściwości kwasóworganicznych i nieorganicznych

– porównuje właściwości kwasówkarboksylowych

– podaje metodę otrzymywaniakwasu octowego

– wyjaśnia proces fermentacjioctowej

– opisuje równania reakcjichemicznych dla kwasów karboksylowych

– podaje nazwy soli kwasóworganicznych

– określa miejsce występowania wiązania podwójnego w cząsteczce kwasuoleinowego

– projektuje doświadczenie chemiczne umożliwiające odróżnienie kwasów oleinowego od palmitynowego lub stearynowego

– zapisuje równania reakcji chemicznych prostych kwasów karboksylowych z alkoholami monohydroksylowymi

– zapisuje równania reakcjiotrzymywania podanych estrów

– tworzy wzory estrów na podstawie podanych nazw kwasów i alkoholi

– zapisuje wzory poznanej aminy iaminokwasu

– opisuje budowę, właściwości fizyczne i chemiczne aminokwasów na przykładzie glicyny

– opisuje przeprowadzone doświadczenia chemiczne

Uczeń:

– proponuje doświadczenie chemiczne do podanego tematu

– formułuje wnioski z doświadczeń chemicznych

– przeprowadzadoświadczenia chemiczne

– zapisuje wzory dowolnychalkoholi i kwasów karboksylowych

– zapisuje równania reakcji chemicznych dla alkoholi, kwasów karboksylowych o wyższym stopniu trudności (np. więcej niż 5 atomów węgla w cząsteczce) (dla alkoholi i kwasów karboksylowych)

– wyjaśnia zależność między długością łańcucha węglowego a stanem skupienia i reaktywnością chemiczną alkoholi oraz kwasów karboksylowych

– zapisuje równania reakcji otrzymywania estru o podanej nazwie lub podanym wzorze

– projektuje doświadczenie chemiczne umożliwiające otrzymanie estru o podanej nazwie

– opisuje właściwości estrów w kontekście ich zastosowań

– przewiduje produkty reakcjichemicznej

– identyfikuje poznane substancje

– dokładnie omawia reakcję estryfikacji

– omawia różnicę między reakcjąestryfikacji a reakcją zobojętniania

– zapisuje równania reakcjichemicznych w postaci cząsteczkowej, jonowej oraz skróconej jonowej

– analizuje konsekwencje istnieniadwóch grup funkcyjnych w cząsteczce aminokwasu

– zapisuje równanie reakcjitworzenia dipeptydu

– wyjaśnia mechanizm powstawania wiązania peptydowego

– potrafi wykorzystać swoją wiedzędo rozwiązywania złożonych zadań

Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Uczeń:

– wymienia główne pierwiastkichemiczne wchodzące w skład organizmu człowieka

– wymienia podstawowe składnikiżywności oraz miejsce ich występowania

– wymienia miejsca występowanie celulozy i skrobi w przyrodzie

– określa, co to są makroelementyi mikroelementy

– wymienia pierwiastki chemiczne, które wchodzą w skład tłuszczów, sacharydów ibiałek

– klasyfikuje tłuszcze ze względu na pochodzenie, stan skupienia i charakter chemiczny

– wymienia rodzaje białek

– klasyfikuje sacharydy

– definiuje białka, jako związki chemiczne powstające z aminokwasów

– wymienia przykłady tłuszczów,sacharydówi białek

– określa, co to są węglowodany

– podaje wzory sumaryczne:glukozy, sacharozy, skrobi i celulozy

– podaje najważniejsze właściwości omawianych związków chemicznych

– definiuje pojęcia denaturacja, koagulacja

– wymienia czynniki powodujące denaturację białek

– podaje reakcję charakterystycznąbiałek i skrobi

– opisuje znaczenie: wody,tłuszczów, białek, sacharydów, witamin i mikroelementów dla organizmu człowieka

– opisuje, co to są związkiwielkocząsteczkowe i wymienia ich przykłady

– wymienia funkcje podstawowych składników pokarmu

Uczeń:

– wyjaśnia rolę składników żywności w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu

– definiuje pojęcie: tłuszcze

– opisuje właściwości fizyczne tłuszczów

– opisuje właściwości białek

– opisuje właściwości fizyczne glukozy, sacharozy, skrobi i celulozy

– wymienia czynniki powodujące koagulację białek

– opisuje różnice w przebiegu denaturacji i koagulacji białek

– określa wpływ oleju roślinnego na wodę bromową

– omawia budowę glukozy

– zapisuje za pomocą wzorów sumarycznychrównanie reakcji sacharozy z wodą

– określa przebieg reakcji hydrolizy skrobi

– wykrywa obecność skrobi i białka w różnych produktach spożywczych

Uczeń:

– podaje wzór ogólny tłuszczów

– omawia różnicew budowie tłuszczów stałych i ciekłych

– wyjaśnia, dlaczego olej roślinnyodbarwia wodę bromową

– definiuje pojęcia: peptydy, zol, żel, koagulacja, peptyzacja

– wyjaśnia, co to znaczy, żesacharoza jest disacharydem

– porównuje budowę cząsteczekskrobi i celulozy

– wymienia różnice we właściwościach fizycznych skrobi i celulozy

– zapisuje poznane równaniareakcji hydrolizy sacharydów

– definiuje pojęcie wiązaniepeptydowe

– projektuje doświadczenie chemiczne umożliwiające odróżnienie tłuszczu nienasyconego od nasyconego

– planuje doświadczenia chemiczne umożliwiające badanie właściwości omawianych związków chemicznych

– opisuje przeprowadzanedoświadczenia chemiczne

– opisuje znaczenie i zastosowania skrobi, celulozy oraz innych poznanychzwiązków chemicznych

Uczeń:

– podaje wzór tristearynianu glicerolu

– projektuje doświadczenia chemiczne umożliwiające wykrycie białka

– określa, na czym polega wysalanie białka

– definiuje pojęcie izomery

– wyjaśnia, dlaczego skrobia i celuloza są polisacharydami

– wyjaśnia, co to są dekstryny

– omawia hydrolizę skrobi

– umie zaplanowaći przeprowadzić reakcje weryfikujące postawioną hipotezę

– identyfikuje poznane substancje